VİDEO 2. Doğum Öncesi Dönemde Bel Ağrısı

Doğum öncesi dönem, gebe kalınmasından doğumun başlamasına kadar geçen süre olarak tanımlanır. Bu videoda prenatal dönemde bel ağrısı ile başvuran bir hastanın değerlendirilmesinde kullanılan yöntemleri öğreneceksiniz.

Prenatal dönemde öykü alma (e-kılavuzda verilecektir)

1.            Hastanın kapıdan ilk girdiği andan itibaren yüz ifadesi, yürüyüşü ve duruşu incelenir.

2.            Hastanın yaşı, boyu, kilosu ve mesleği gibi demografik bilgileri sorgulanır.

3.            Hastanın ağrısını artıran veya azaltan faktörler sorgulanır.

4.            Hastanın ağrısının yayıldığı bölge ve ağrı tipi sorgulanır.

Prenatal dönemde bel ağrısı olan bireyin değerlendirilmesi:

Doğum öncesi ağrısı olan bir hastanın ağrısını değerlendirmek için Görsel Analog Skala (VAS) kullanılabilir.

a) Vizüel Analog Skalası (VAS):

100 mm’lik dikey bir cetvel üzerinde; alt uçta 0 (“ağrı yok” anlamına gelir) ve üst uçta 10 (“şimdiye kadar hissettiğiniz en şiddetli ağrı” anlamına gelir) hastanın ağrısını ölçmek ve izlemek için kullanılan bir ölçektir. VAS 100 mm (10 cm) çizelgesinde ağrı şiddeti 1,2,3 cm aralığında hafif ağrı, 4,5,6 cm aralığında orta ağrı ve 7,8,9,10 cm aralığında şiddetli ağrı olarak değerlendirilir. Gebeye uygulanan vizüell ağrı skalası ağrısı hakkında bilgi verebilir.

b) Oswestry Engellilik İndeksi (ODI) : Oswestry Engellilik İndeksi (ODI), bel ağrısı yaşayan bireylerde fonksiyonel bozuklukları değerlendirmek için değerli bir araç olarak hizmet eder. Her biri 0 ila 5 arasında derecelendirilen 10 sorudan oluşan ODI, ağrının şiddetini ve öz bakım, kaldırma, yürüme, oturma, ayakta durma, uyuma, sosyal aktivitelere katılma ve seyahat etme gibi çeşitli günlük aktiviteler üzerindeki etkisini değerlendirir. Ayrıca, bireyin yaşadığı ağrıdaki değişimin derecesini ölçerek bel ağrısının genel işlevsellik üzerindeki etkilerinin kapsamlı bir değerlendirmesini sunar.

c)Çevre ölçümleri: (e kılavuzunda verilecektir)

Antropometrik ölçümlerin bir parçası olan çevre ölçümleri, büyüme ve beslenme başta olmak üzere vücut yağ dokusu, ödem ve kas kütlesindeki artış gibi değişkenlerin değerlendirilmesinde kullanılır. Vücutta ödem, vücuda binen yükün artması, hormonal ve biyomekanik değişiklikler nedeniyle gebelerde sık görülen bir durumdur. Bu nedenle doğum öncesi dönemde gebelere yapılacak çevresel ölçümler, değişimleri öğrenmemize ve olumlu yönde değiştirmemize yardımcı olur. Göğüs, bel, karın, kalça, uyluk, bacak, el ve ayak bileği ölçümleri değerlendirilmelidir. Solunum ölçümleri açısından göğüs ölçümlerinde maksimal inspirasyon veya maksimal ekspirasyon değerlendirilerek göğüs kafesi esnekliği hakkında bilgi edinilebilir.

d) Lumbopelvik stabilizasyon değerlendirmesi (stabilizatör basıncı biofeedback): (e kılavuzunda verilecektir)

Derin lomber kas gücünü ölçmek ve hamile kadınlara normal duruş algısını öğretmek için kullanılır. Bu cihaz üç hazneden oluşan bir basınç yastığı, bir manometre ve yastığa bağlı bir hava ampulünden oluşur. Yastıktaki basınç değişimi manometre kadranından milimetre cıva (mmHg) cinsinden okunur. Değerlendirme sırasında hasta eğimli sırtüstü pozisyona getirilir ve basınç hücresi lomber omurganın altına yerleştirilerek 40 mm Hg taban basıncına kadar şişirilir.  Hastadan omurgasını ve pelvisini hareket ettirmeden abdominal oyuk manevrası yapması ve kasılmayı 10 saniye boyunca sürdürmesi istenir.  Abdominal oyuk sırasında basınçtaki değişim ölçülür ve kaydedilir.rded.