Hareket analizi ve terapinin iyileştirilmesine yönelik bir hedef

Bir spor yaralanması çoğunlukla spor faaliyeti sırasında (amatör veya profesyonel) ani ağrı, rahatsızlık ve fonksiyon azalması veya kaybıyla sonuçlanan talihsiz bir olay olarak tanımlanır. Bununla birlikte, tekrarlanan antrenman yüklerinin genellikle aşırı yük sendromlarının nedeni olduğu unutulmamalıdır; bu sendromların semptomları belirli, kesin olarak tanımlanmış bir zaman başlangıcına sahip değildir. Sporcu antrenman yapmaya ve yarışmaya devam ettikçe ağrı ve fonksiyonel kısıtlama kademeli olarak artar. Bununla birlikte, her iki durumda da (ani ve gecikmeli neden), bir spor yaralanmasında vücut fonksiyonlarının bozulması, spor faaliyetleri sırasında vücuda etki eden belirli kuvvetlerden kaynaklanır.

Timpek ve diğerlerine (2014) göre, bir spor yaralanması üç düzeyde ele alınabilir. Birincisi, sporcunun ağrı, rahatsızlık ve/veya işlev kaybı sırasında yaşadığı bir travma, ikincisi bir spor yaralanması, yani bir doktor tarafından objektif muayeneler temelinde değerlendirilen vücudun yapısal hasarı veya işlev bozukluğu ve üçüncüsü, yetkili bir spor hekimliği kurumu tarafından tıbbi muayeneye dayalı olarak belirtilen bir bozukluk ve spor yapamama durumudur.

Spor yaralanmalarının nedenleri fiziksel, çevresel, sosyokültürel ve psikolojik nedenler olarak ayrılabilir.

• Fiziksel nedenler arasında en yaygın olanları yaş ve biyolojik cinsiyet, antrenmanın yoğunluğu ve türü, oyuncunun hataları, örneğin ısınmanın yanlış yapılması veya ihmal edilmesi, aynı zamanda önceki yaralanmalar ve hastalıklar, aşırı yüklenme ve mevcut yorgunluk seviyesidir.
• Çevresel nedenler arasında uygulanan spor disiplini, stadyumun, spor salonunun, spor ekipmanlarının vb. kötü teknik durumu ve aynı zamanda kötü hava koşulları yer almaktadır.
• Spor yaralanmalarının sosyokültürel nedenleri arasında mevcut düzenlemelere uyulmaması, daha düşük yoğunluklu ağrıların veya küçük yaralanmaların yardım istemenin bir zayıflık işareti olarak görüleceği ve sporcunun takımdaki konumunu olumsuz etkileyeceği korkusuyla göz ardı edilmesi, takım arkadaşlarının, antrenörlerin, ailenin veya destekçilerin baskısı, önemli spor etkinliklerinin programının baskısı ve ‘bir daha olmayabilecek’ bir fırsat, sporcuya en yakın kişilerin sporda ağrının normal olduğu ve bir ağrı kesici almanın yeterli olduğu görüşü sayılabilir.
• Spor yaralanmalarının psikolojik nedenleri arasında özsaygı bozukluğu, aşırı iyimserlik veya kötümserlik, düşük psikolojik dayanıklılık, aşırı mükemmeliyetçilik, yüksek düzeyde kaygı, dürtüsellik, yanlış yerleştirilmiş kontrol duygusu ve aşırı rekabet ve kazanma arzusu sayılabilir.

Sakatlığın nedeni ne olursa olsun, sporcunun fiziksel işleyişi üzerinde olumsuz bir etkisi vardır ve genellikle ruhsal durumu üzerinde de olumsuz bir etkiye sahiptir. Bir sakatlık meydana geldiği ve teşhis edildiği andan itibaren sporcunun sağlık ekibinden, spor psikoloğundan, antrenöründen, takım arkadaşlarından, ailesinden ve arkadaşlarından destek alması gerekir. Sağlık ekibinin temel görevleri arasında sporcuya sakatlığın ne olduğunu ve tedavi ve rehabilitasyonun nasıl ilerleyeceğini açıklamanın yanı sıra sporcuyu tedaviye aktif olarak katılması için motive etmek yer alır. Sporcu ile olumlu bir ilişki sürdürmek ve spor hedeflerine saygıyı korumak, aynı zamanda örneğin antrenörün veya diğer kişilerin baskısı altında oyuna çok hızlı dönmekten korumak da çok önemlidir. Sağlık ekibinin sorumluluğu profesyonellik, yüksek yetkinlik, empati ve açıklığın yanı sıra iyileşme için en uygun koşulları yaratma becerisiyle ifade edilir (bazen oyuncuyu sakinleştirmek, zihinsel antrenman tekniklerini kullanmak ve bazen de takıma yakın olma olasılığını sağlamak, örneğin terapinin antrenman arkadaşlarıyla aynı zamanda ve yerde yapılması).

Bu derste, spora dönüş karar verme süreci, risk değerlendirme ve risk tolerans stratejisinin (StARRT) varsayımlarının neler olduğu, ACL rekonstrüksiyonu sonrası bir sporcu örneğini kullanarak spor aktivitesine dönüş kararı vermeye yardımcı olmak için çok sayıda klinik testin nasıl yapılacağı ve yorumlanacağı hakkında bilgi edineceksiniz.

Detaylı bilgi  e-kılavuzda da mevcuttur: Spor yaralanmalarının epidemiyolojisi.