VIDEO 13.Skolyoz Tanımı ve Değerlendirilmesi II

Skolyozda, omurgadaki rotasyon ve deviasyon nedeniyle vücutta postüral değişiklikler meydana gelir. Karın kasları, bel ve sırt ekstansörleri öncelikle etkilenir ve kas-iskelet deformiteleri de oluşabilir.

Kas-iskelet sistemi skolyoz ile ilişkili değişikliklere uğrar. Bazı kaslar kasılma ve atrofi yaşarken, diğerleri uzama ve yüklenmeye maruz kalır. Karın kasları, quadratus lumborum (QL), iliocostalis, iliopsoas, erector spinae ve latissimus dorsi kasları skolyotik bir duruşta en çok etkilenen kaslardır.

Sagital düzlem dizilimi, dorsal kifoz ve pelvik tilt kaybıyla sonuçlanır.

Skolyoz, omurganın koronal düzleminde Cobb açısı kullanılarak tanımlanır ve genellikle transvers düzlemde vertebral rotasyon ve sagital düzlemde hipokifoz ile birlikte görülür. Kostovertebral eklemlerdeki, omurga rotasyonundaki ve göğüs kafesindeki bu anormallikler ‘konveks’ ve ‘konkav’ bir hemitoraks oluşturur. Skolyoz daha belirgin hale geldiğinde, rotasyonel bileşen başlar ve gibbosite olarak da bilinen torsiyon-skolyoza yol açar.

Çeşitli semptomlar skolyoz olasılığını gösterebilir:

– Omurganın yanal eğriliği

– Gövde lateral fleksiyonu

– Omuz yüksekliklerinde değişiklik

– Pelvis yüksekliklerinde farklılık

– Bacak boyu eşitsizlikleri

– Kas ağrısı

– Ligament ve tendon ağrısı

– Solunum fonksiyonunda azalma, ilerleyen şiddetli skolyozda önemli bir endişe kaynağıdır.

Omurga deformitelerinin değerlendirilmesinde klinik fotoğrafçılık ve radyografik metodoloji kullanılmaktadır.

Skolyoz tipik olarak fizik muayene, röntgen, spinal radyografi, CT taramaları veya MRI ile doğrulanır.

Eğrilik Cobb Yöntemi kullanılarak ölçülür ve ciddiyeti açının derecesine göre belirlenir.

Skolyozun değerlendirilmesinde, fonksiyonel bir muayene yanlış duruş ile gerçek idiyopatik skolyozun varlığını ayırt etmeye yardımcı olur.

1. Omurganın servikal, torasik ve lomber segmentlerinin aktif hareketlerinin değerlendirilmesi (fleksiyon, ekstansiyon ve lateral fleksiyon).

2. Adams Öne Eğilme Testi, yapısal skolyoz ile yapısal olmayan skolyoz arasında ayrım yapmak için kullanılabilir. Eğriliğin varlığını değerlendirmek için bireyden dizlerini bükmeden, ayaklarını birleştirerek ve kollarını aşağı sarkıtarak öne doğru eğilmesi istenir.

3. Cobb Açısı, skolyozun ilerlemesini belirlemek ve izlemek için kullanılan standart bir ölçümdür.

4. Vücut asimetrisini veya aksiyal gövde rotasyonunu ölçmek için tasarlanmış bir eğim ölçer olan skolyometre, üst torasik (T3-T4), orta torasik (T5-T12) ve torakolomber bölgede (T12-L1 veya L2-L3) ölçüm yaparak asimetri varlığını değerlendirir.

5. Solunum Fonksiyon Testi skolyoz hastalarında akciğer hacmini ve fonksiyonel kapasiteyi değerlendirir.

Adam’ın Öne Eğilme Testi (e-kılavuzda verilecektir)

Skolyoz, gözlemlenebilir bir deformiteye neden olan omurganın üç boyutlu bir anormalliğidir. Skolyoz, koronal düzlemde omurga eğriliğinin Cobb açısı ile tanımlanır ve genellikle transvers düzlemde vertebral rotasyon ve sagital düzlemde hipokifoz ile birlikte görülür. Adam’ın öne eğilme testinin amacı yapısal veya fonksiyonel skolyozu tespit etmektir. Bu test çoğunlukla skolyoz için okul taraması sırasında kullanılır.  Hasta eğilirken skolyozun özellikleri daha görünür hale geldiğinde skolyoz fonksiyoneldir. Yapısal skolyozda, skolyotik deformite ayakta durma pozisyonundaki ile aynı kalacaktır. Fonksiyonel skolyozda öne eğilme ile semptomlar (örn. yana eğilme) azalır. Öne eğilirken artan bir kifoz varsa, Scheuermann hastalığı veya konjenital kifoz da mümkündür.

1. Muayene eden kişi hastanın arkasında durur ve omurganın yatay düzlemi boyunca bakarak artmış veya azalmış lordoz/ kifoz ve gövdede asimetri gibi omurga eğrisi anormalliklerini arar.
2. Hasta omurgası görünecek şekilde tişörtünü çıkarır.
3. Hasta, belden başlayarak sırt yatay düzleme gelene kadar, ayaklar birleşik, kollar asılı ve dizler ekstansiyonda olacak şekilde öne doğru eğilmelidir. Avuç içleri bir arada tutulur.